۱۳۹۰ آذر ۹, چهارشنبه

شعر کردی واران وارانه



واران وارانه، واران ته‌ڕم کرد
ئه‌زیزه‌که‌م واران ته‌ڕم کرد
سه‌وزه‌ی چاو خومار ئه‌زیزه‌که‌م
له‌ دین ده‌رم کرد
واران وارانه گوڵ ریزه ریزه
ئه‌زیزه‌که‌م، گوڵ ریزه ریزه
واده‌ی وه‌هار دای ئه‌زیزه‌که‌م
یه‌ خو پائیزه نازه‌نین، یه خو پائیزه
شه‌رت بوو له داخت ئه‌زیزه‌که‌م، هه‌رگز نه‌خه‌نم
به‌رگ ئازیه‌تی ئه‌زیزه‌که‌م، له وه‌ر نه‌که‌نم
شیرین شیرینه، شیرین شه‌مامه
ساتی نه‌وینمه‌د ئه‌زیزه‌که‌م، عومرم ته‌مامه

"شعر فولکلور‌ کردی"
[ 0 نظرات] [ادامه مطلب ...]

۱۳۹۰ آذر ۳, پنجشنبه

ورته ورتێ - شعری از شیرکو بیکس همراه با ترجمه فارسی

شیرکو بیکس (شێرکۆ بێکه‌س) یکی از شاعران معاصر و نامدار کرد است که همواره در اشعارش به بیان ستمهای روا شده بر کردها می‌پردازد. او در اشعارش تمام نابرابریها و ناعدالتی‌هایی را که بر کردها تحمیل گشته با زبانی گویا بازگو می‌کند و خواننده را تحت تاثیر اشعار خود قرار می‌دهد.
یکی از اشعار زیبا و پرمحتوای شیرکو، شعریست به نام «ورته ورتێ»، «غرولند یا آهسته سخن گفتن از روی خشم و اعتراض»، که او در این شعر از زبان یک پسر بچه‌ی واکسی، به بیان نابرابریهای اقتصادی و اجتماعی در جامعه‌ی سوریه و ناعدالتی‌هایی که در این کشور بر کردها روا می‌شود، می‌پردازد.
شعر «غرولند» داستان پسر بچه‌ای کرد است که در میدان بزرگ شهر شام به واکس زدن مشغول است و از دیگران تقاضا می‌کند که کفش‌هایشان را واکس بزند، و هنگام غروب در حالیکه خسته و نا امید گشته، به فکر  واکس زدن کفشهای خدا میافتد و با خود به زمزمه می‌پردازد...


«
ورته‌ ورتێ»

ئێواره‌ بوو! 
حه‌مه‌ بچکۆلی بۆیاخچی
سه‌ری ماندووی داخستبوو
له‌ سووچێکی گۆڕه‌پانه‌ گه‌وره‌که‌دا
له‌ناوه‌ندی دڵی شاما
له‌سه‌ر کورسیه‌ نزمه‌که‌ی خۆی دانیشتبوو
په‌یتا په‌یتا
وه‌کو فڵچه‌ی نێوان ده‌ستی
جه‌سته‌ی له‌ڕی رائه‌ژه‌نی
حه‌مه‌ بچکۆلی ئاواره‌
له‌به‌ر خۆوه‌ به‌ ورته‌ ورت
ئه‌مه‌ی ئه‌وت:
تۆ بازرگان قاچت دانێ
تۆ مامۆستا قاچت دانێ
تۆ پارێزه‌ر قاچت دانێ
ئه‌فسه‌ر، سه‌رباز، جاسووس، جه‌لاد
کوڕی باش‌و هه‌رچی‌و په‌رچی
هه‌رهه‌مووتان یه‌ک له‌دوای یه‌ک
قاچتان دانێن
که‌س نه‌ماوه‌
هه‌ر خوا ماوه‌
له‌و دنیا دڵنیام
ئه‌ویش ئه‌نێرێ به‌شوێن کوردێکدا
پێڵاوه‌که‌ی بۆ بۆیاخ بکات
ره‌نگه‌ ئه‌و کورده‌ش هه‌ر من بم
ئای دایه‌ی گیان
ئه‌وه‌ ئه‌بێت پێڵاوی خوا چه‌ند گه‌وره‌ بێت؟!
ژماره‌ چه‌ند له‌پێ بکات!
ئای دایه‌ی گیان
ئه‌ی بۆ پاره‌ خوا چه‌ند ئه‌دات؟!
ئه‌بێت چه‌ند بدات …!
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ
برگردان شعر به فارسی:

«
غرولند یا آهسته سخن گفتن از روی خشم و اعتراض»                         

شامگاه بود                  
محمد، پسر کوچولوی واکسی                                
از فرط خستگی گردنش خم گشته بود         
در گوشه‌ای از میدان بزرگ               
در مرکز شهر شام                             
بر روی چهارپایه‌ی کوچک خود نشسته بود        
و پی‌ در پی 
مانند فرچه توی دستش                      
اندام نحیف و لاغر خود را تکان میداد                
محمد کوچولوی بی‌خانمان       
با خود غرولند کنان            
این چنین می‌گفت:   
تو ای بازرگان پایت را بگذار   
تو ای استاد پایت را بگذار                
تو ای وکیل پایت را بگذار     
افسر، سرباز، جاسوس، جلاد         
پسر خوب و آدم بی سر و پا                
همگی یکی بعد از دیگری                      
پایتان را بگذارید 
کسی نمانده
تنها خدا مانده
در آن دنیا هم مطمئنم
او هم سراغ کردی را خواهد گرفت
تا کفشهایش را واکس بزند!
شاید آن کرد هم من باشم
آخ ... مادر جان
تو گویی که کفشهای خدا چقدر بزرگ است؟!
شماره چند می‌پوشد؟!                      
آخ مادر جان
راستی برای دستمزد
خدا چقدر می‌پردازد؟!
باید چقدر بدهد...؟!!! 
ــــــــــــــــــــ
[ 0 نظرات] [ادامه مطلب ...]

۱۳۹۰ آذر ۱, سه‌شنبه

دوو پارچه شیعر له مامۆستا عه‌بدوڵا په‌شێو


 "قه‌حبه‌ن ئه‌وانه‌ی پێم ده‌ڵێن"
من پشتێکی بریندارم
له‌ قامچی خۆم ڕاپه‌ڕیوم
من لافاوێکی لاسارم له‌و که‌نارانه‌ هه‌ڵساوم
که‌ ته‌نگیان پێ هه‌ڵچنیوم نانیشمه‌وه‌ نانومه‌وه‌.
بی ئارامم،
ئارامی من چرایه‌ک بوو
ڕه‌شه‌بای ده‌ورم خوێنی ڕشت
بێ به‌زه‌ییم
به‌زه‌یی من زه‌ریایه‌ک بو بینیان پێوه‌نا و هه‌ڵیان مشت
خوێڕین ئه‌وانه‌ی پێم ده‌ڵێن
دان و میرو برای یه‌کن
خوێڕین ئه‌وانه‌ی پێم ده‌ڵێن
خوێن و زه‌ورو برای یه‌کن
خوێڕین ئه‌وانه‌ی پێم ده‌ڵێن
ماسی و چنگاڵ، مشک و جه‌واڵ
ده‌ست و چزو برای یه‌کن
قه‌حبه‌ن ئه‌وانه‌ی پێم ده‌ڵێن په‌تو گه‌ردن
گوێزدان و مو برای یه‌کن.
وه‌رن خه‌ڵکه‌
له‌ نێچیر و زام بپرسن
بڵێن تو خودا خه‌نجه‌ر هه‌یه‌ زام تیمارکا؟
ڕاوچی هه‌یه‌ نێچیر نه‌خوا؟
ده‌ خه‌ڵکه‌ له‌ کا بپرسن قه‌ت ئاگری ساردی دیوه‌؟
له‌ هێلانه‌ی مه‌ل بپرسن
به‌ نیازی ماچ، مار قه‌ت ده‌می تێ ژه‌نیوه‌؟
ده‌ له‌ دار به‌ڕو بپرسن ته‌وری دیوه‌ داربڕ نه‌بێ؟
ده‌ له‌ که‌رێکیش بپرسن گورگی دیوه‌ که‌ردڕ نه‌بێ؟ق
ه‌حبه‌ن ئه‌وانه‌ی پێم ده‌ڵێن
ته‌وری برای داریش هه‌یه‌
قه‌حبه‌ن ئه‌وانه‌ی پێم ده‌ڵێن ماری شیرین ژاریش هه‌یه‌
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 
 "سه‌دان ساڵه"
سه‌دان ساڵه‌
له‌وێرانه‌ ماڵی خۆمدا
کتکه‌کۆڕه‌ی گۆشه‌ی مه‌تبه‌قی سوڵتانم.
سه‌دان ساڵه‌
حه‌و‌ش و به‌ره‌ی خۆم واڵایه‌و
له‌به‌رده‌رگه‌ی دزانی خۆم پاسه‌وانم.
سه‌دان ساڵه‌
رۆژێک ده‌بم
به‌مه‌یته‌ری والی به‌غدا؛
رۆژێک له‌تاران کوتاڵم
رۆژێک لێفه‌که‌م
گه‌ڵی ژنی سوڵتان ده‌شۆم
رۆژێک گه‌سکم، شام ده‌ماڵم!
سه‌دان ساڵه‌
وه‌کوو چنگێک دانه‌وێڵه‌
ئاشی مێژوو، فڕێی داوم
هه‌رچوار ده‌وره‌م شارۆچکه‌یه‌و
مێرووله‌ ده‌میان تێناوم.
سه‌دان ساڵه‌
کاسه‌ سه‌رم-مناره‌یه‌،
کێ بێ ده‌نگی تێدا هه‌ڵده‌بڕێ.
سه‌دان ساڵه‌
نیشتیمانم نێرگه‌ڵه‌یه‌
کێ بێ به‌ ده‌میه‌وه‌ی ده‌گرێ
سه‌دان ساڵه‌
له‌به‌ر ده‌رگه‌ی ته‌کیه‌ی جیهان
جووتێک سۆلی پینه‌ پینه‌م
کێ له‌ پێمکا بۆ ئه‌و ده‌شێم.
سه‌دان ساڵه‌
دوای تڵیشێک فرێ ده‌درێم.
سه‌دان ساڵه‌
دوای پینه‌یه‌ک له‌ پێده‌کرێم.
من پشتێکی بریندارم
له‌ قامچی خۆم راپه‌ریوم.
من لافاوێکی لاسارم،
له‌م که‌نارانه‌ هه‌ڵساوم
که‌ ته‌نگیان پێ هه‌ڵچنیوم
نانیشمه‌وه‌
نانوومه‌وه‌
بێ ئارامم
ئارامی من چرایه‌ک بوو
ره‌شه‌بای ده‌ورم خوێنیان ڕشت؛
بێبه‌زه‌ییم
به‌زه‌یی من-زه‌ریایه‌ک بوو
ده‌میان پێوه‌ناو هه‌ڵیان مشت.
نانیشمه‌وه‌
نانوومه‌وه‌
که‌من دان بم کوا ده‌رفه‌ت؟
یامن یا مێروو!
که‌من خوێن بم،
 کواده‌رفه‌ت؟!
یامن یا زێروو!
قه‌حبه‌ن ئه‌وانه‌ی پێم ده‌ڵێن
دان و مێروو برای یه‌کن.
قه‌حبه‌ن ئه‌وانه‌ی پێم ده‌ڵێن
خوێن و زێروو برای یه‌کن
قه‌حبه‌ن ئه‌وانه‌ی پێم ده‌ڵێن
ماسی و چه‌نگاڵ،
مشک و جه‌واڵ
ده‌ست و چزوو برای یه‌کن.
قه‌حبه‌ن ئه‌وانه‌ی پێم ده‌ڵێن
په‌ت و گه‌ردن،
گوێزان و موو برای یه‌کن.
وه‌رن خه‌ڵکه‌!
له‌ نێچیرو زام بپرسن،
بڵێن توخوا
خه‌نجه‌ر هه‌یه‌ زام تیمارکا؟!
راوچی هه‌یه‌ نێچیر نه‌خوا؟!
ده‌خه‌ڵکه‌ له‌ کا بپرسن
قه‌ت  ئاگری ساردی دیوه‌؟!
له‌ هێلانه‌ی مه‌ل بپرسن
به‌نیازی ماچ...
مار قه‌ت ده‌می تێژه‌نیوه‌؟!
ده‌له‌ داربه‌ڕوو بپرسن،
ته‌وری دیوه‌ دار بڕ نه‌بێ؟!
ده‌له‌ که‌رێکیش بپرسن،
گورگی دیوه‌ که‌ر دڕ نه‌بێ؟!
قه‌حبه‌ن ئه‌وانه‌ی پێم ده‌ڵێن
ماری شیرین ژاریش هه‌یه‌،
قه‌حبه‌ن ئه‌وانه‌ی پێم ده‌ڵێن
ته‌وری برای داریش هه‌یه‌.
من پشتێکی بریندارم
له‌ قامچی خۆم راپه‌ریوم.
من لافاوێکی لاسارم،
له‌م که‌نارانه‌ هه‌ڵساوم
که‌ ته‌نگیان پێ هه‌ڵچنیوم
نانیشمه‌وه‌
نانوومه‌وه‌
بێ ئارامم
ئارامی من چرایه‌ک بوو
ره‌شه‌بای ده‌ورم خوێنی ڕشت؛
بێبه‌زه‌ییم
به‌زه‌یی من-زه‌ریایه‌ک بوو
ده‌میان پێوه‌ناو هه‌ڵیان مشت.
نانیشمه‌وه‌
نانوومه‌وه‌
عه‌بدووڵا په‌شێو
[ 0 نظرات] [ادامه مطلب ...]
 

Copyright © 2009 http://kermashan60.blogspot.com